Lập trình PLC bằng phầm mềm syswin

　　 SYSWIN là một phần mềm lập trình cho PLC của OMRON với những khả năng linh hoạt và trực quan, rất dễ sử dụng. Có hai cách lập trình với phần mền SYSWIN là lập trình bằng ngôn ngữ bậc thang (ladder diagram) và lập trình bằng dòng lệnh (Statement List) cộng với nhiều tính năng và các công cụ hỗ trợ.

Lập trình PLC bằng phầm mềm syswin

　　Để cài đặt và chạy phầm mềm, máy tính cần đảm bảo những yêu cầu như:

　　Windows 3.1 / 3.11, Window 95 hoặc Window 98. CPU 486 DX50 trở lên. Tối thiểu 8MB trong bộ nhớ. Có 10 MB đĩa cứng trống. Có cổng COM còn trống.

　　Cài đặt Syswin

　　Để cài đặt SYSWIN, cần bảo đảm đã có hệ điều hành Windows .

　　Từ menu Start của hệ điều hành, chọn Run

　　Đưa đĩa cài đặt SYSWIN số 1 vào ổ A: và gõ dòng sau ở ô trống Open của mục Run : a:\setup.exe rồi bấm Enter hoặc dùng chuột click nút OK.

　　Đưa các đĩa cài đặt thích hợp vào ổ A: theo hướng dẫn của chương trình khi cài đặt. Sau khi cài đặt xong, chương trình cài đặt sẽ tạo ra một nhóm chương trình của SYSWIN ở menu Programs như trên hình.

　　Để khởi động SYSWIN, bấm Start, Program, chọn mục SYSWIN và bấm vào mục SYSWIN trong folder này

　　Lập trình với Syswin

　　Từ menu File, chọn New project để tạo chương trình mới.

　　Trên màn hình sẽ hiện ra một cửa sổ “ New project setup” để thiết lập cấu hình hệ thống với các mục như sau: PLC Type, CPU, Series, Editor, Interface, Bridge Option, Modem Option, Coding Option

　　Sau khi chọn cấu hình thích hợp, bấm enter hoặc dùng chuột bấm (click) nút OK trên màn hình để kết thúc việc thiết lập cấu hình cơ bản của hệ thống và bắt đầu lập trình.

　　Chương trình sẽ có 2 Network

　　Network 1: là phần thân chương trình

　　Network 2 : là lệnh END

　　Tiếp theo ta sẽ nhập vào các tiếp điểm và cuộn dây của chương trình. Bấm vào biểu tượng tiếp điểm thường hở trên thanh Drawing Tool . Con trỏ chuột bây giờ được đổi thành biểu tượng tiếp điểm. Định vị trí tiếp điểm trên sơ đồ bậc thang bằng cách di chuyển con trỏ chuột đến vị trí mong muốn và nhấn phím trái chuột. Trên màn hình sẽ hiện ra hộp thoại “contact” yêu cầu nhập vào địa chỉ dùng với tiếp điểm này.

　　Nhập vào địa chỉ của tiếp điểm là 000.00 ở ô Address, bấm OK để hoàn tất.

　　Sau khi nhập xong, trên màn hình làm việc sẽ có hiển thị một tiếp điểm với địa chỉ đi kèm, sau đó ô chọn màu đen dịch sang phải để ta có thể nhập lệnh tiếp theo.

　　Tiếp theo nhập vào chương trình một tiếp điểm thường đóng (NC) bằng cách dùng chuột chọn biểu tượng tiếp điểm thường đóng như trên hình, định vị tiếp điểm này nối tiếp với tiếp điểm đã nhập ở bước trước. Gõ vào địa chỉ 00001 cho tiếp điểm này.

　　Sau khi nhập địa chỉ 00001 xong và bấm Enter, màn hình sẽ hiện ra như hình dưới:

　　Tiếp theo, từ thanh công cụ chọn lệnh Output rồi di chuyển chuột đến vị trí cần đặt lệnh và nhấn nút trái chuột.

　　Đánh vào ô Address địa chỉ 010.00 rồi nhấn OK

　　Nhập lệnh OR bằng cách tạo ra một tiếp điểm nối song song với tiếp điểm đầu tiên trên Network. Trên thanh công cụ chọn tiếp điểm contact và đặt nó phía dưới tiếp điểm đầu tiên là 000.00

　　Gõ vào ô Address địa chỉ 010.00 và nhấn OK. Tiếp theo nối tiếp điểmvừa tạo với tiếp điểm nằm trên bằng cách chọn công cụ rồi nhấn chuột vào vị trí nằm giữa 2 dòng hoặc nhấn

　　Để xóa tiếp điểm CH000.01, nhấn con trỏ chuột ở tiếp điểm này (hoặc dùng bàn phím di chuyển ô chọn đến tiếp điểm), nhấn DEL (hoặc từ menu Edit chọn Delete). Nếu muốn phục hồi lại lệnh vừa bị xóa, chọn Undo từ menu này

　　Hiện ta đã nhập xong một Network của chương trình. Để thêm Network mới vào, bấm vào nút Insert Network.

　　Từ hộp thoại hiện ra, chọn vị trí nơi sẽ chèn Network mới. Ở đây ta sẽ chèn Network mới vào phía dưới Network hiện hành nên ta sẽ chọn “BELOW Current Network” và nhấn OK.

　　Khi đó một dòng trống sẽ được tạo ra bên dưới Network hiện hành như hình dưới.

　　Network mới này là lệnh END (01). Đặt con trỏ vào vị trí ô đầu tiên của Network, sau đó bấm phím F8 để chèn lệnh Function vào ô trống đó. Để chọn lệnh cần thiết, có thể đánh mã lệnh (ở đây là 01), đánh tên lệnh hoặc lựa Function từ 1 danh sách có sẵn bằng cách nhấp vào nút Select. Ngoài ra có thể tham khảothêm về lệnh bằng cách nhấp đúp vào nút Reference.

　　Gõ END vào ô Function rồi nhấn OK để kết thúc

　　Chương trình hoàn chỉnh ta vừa nhập có dạng dưới đây:

　Đặt tên ký hiệu mô tả ( symbol) cho các địa chỉ

　　Để đặt tên ký hiệu mô tả cho các địa chỉ, trước tiên di chuyển ô chọn đến địa chỉ cần đặt tên, ô Adr ở cuối màn hình sẽ hiển thị địa chỉ hiện hành. Sau đó bấm vào ô Sym và đánh vào một tên cho địa chỉ này. Phần mô tả địa chỉ có thể đánh vào ô Com. Lưu tên vừa đặt bằng cách bấm nút Store.

　　SYSWIN là một phần mềm lập trình cho PLC của OMRON với khả năng linh hoạt, trực quan và dễ sử dụng chạy PLC và các lệnh Timer và Counter

　　Nạp chương trình vào PLC (download program to PLC)

　　Nối máy tính PC với PLC qua bộ chuyển đổi và cáp RS232C. Đầu cắm của bộ chuyển đổi sẽ nối vào cổng Peripheral Port của PLC

　　Từ menu Online, chọn Connect để kết nối với PLC.

　　Sau khi máy tính đã được kết nối với PLC, đèn COMM trên PLC sẽ nhấp nháy và các mục khác trên menu này trở thành màu đen (được phép lựa).

　　Cũng từ menu Online, chọn Download rogram, một hộp thoại sau đây hiện ra hỏi ta có muốn xóa bộ nhớ chương trình trong PLC không (Clear Program Memory) trước khi nạp. Nên lựa tùy chọn này để tránh các vấn đề có thể xảy ra. Bấm OK để nạp chương trình vào PLC.

　　Khi việc nạp hoàn tất, bấm nút OK ở hộp thoại sau để tiếp tục:

　　Chú ý :Không thực hiện việc Download vào PLC nếu PLC đang ở chế độ RUN

　　Chạy chương trình ( Run)

　　Chuyển PLC sang chế độ RUN hoặc MONITOR bằng nút PLC Mode

　　Chuyển từ STOP/PRG Mode sang Monitor Mode rồi bấm OK

　　PLC sẽ chuyển sang chế độ Monitor Mode.

　　Chú ý: Trong khi chương trình đang chạy có thể theo dõi cách hoạt động của chương trình bằng cách bấm vào nút Monitoring

　　Bổ sung các lệnh Timer và Counter

　　Trước hết chuyển chế độ của PLC sang Program Mode. Máy tính sẽ hỏi thao tác này làm thay đổi chế độ PLC, có tiếp tục hay không, ta chọn YES. Sau đó, bổ sung các lệnh Timer và Counter vào chương trình:

　　+ Bổ sung 1 Network mới vào chương trình bằng cách chọn Insert Network

　　+ Trong Network mới thêm tiếp điểm thường hở có địa chỉ (Address) là 00003.

　　+ Bổ sung Timer vào bằng cách chọn TIM và đặt nó sau tiếp điểm trên. Trong hộp thoại Timer mở ra nhập vào 000 là số thứ tự của Timer, trong ô Value nhập vào ô Timer giá trị #1000 (tức 100 giây) (chú ý phải có dấu #)

　　Tiếp theo ta sẽ bổ sung một Counter (CNT) vào chương trình:

　　1-Định vị hộp chọn ở Network 2, chọn lệnh Insert Network rồi chọn Below Current Network, sau đó nhấn OK để thêm Network mới dưới Network hiện hành. 2-Thêm một tiếp điểm thường hở vào đầu Network mới dùng nút tiếp điểm thường hở, nhập địa chỉ 00004 cho tiếp điểm này. 3-Nhập lệnh Counter nối tiếp sau tiếp điểm trên bằng cách chọn nút: CNT

　　Trong hộp thoại mở ra, nhập số của Counter (CNT) là 001 vào ô Counter còn SV là địa chỉ DM 0000 vào ô Value sau đó nhấn OK để định vị Counter.

　　4- Tiếp theo ta phải nhập đầu vào Input thứ 2 (Reset) cho Counter . Đầu vào này sẽ là tiếp điểm có địa chỉ 00005. Thực hiện tương tự để thêm tiếp điểm thường mở này. Nếu chương trình dài quá và màn hình không đủ để hiển thị toàn bộ, ta có thể dùng thanh cuộn (Scroll bar) để cuộn lên xuống.

　　5-Nạp chương trình mới bổ sung bằng lệnh Download Program.

　　6-Chuyển chế độ của PLC từ Monitor mode hoặc Program mode sang RUN mode để chạy chương trình.

　　7-Chuyển sang chế độ Monitor để theo dõi hoặc thay đổi giá trị trong PLC.

　　Theo dõi và đặt giá trị trong PLC

　　Theo dõi( Monitor) các địa chỉ trong PLC: Ta có thể theo dõi trạng thái và ghi đè giá trị mới lên bất cứ địa chỉ nào ( có thuộc tính cho phép ghi) trong PLC bằng thanh Data Set Bar. Để chuyển đến thanh này, bấm phím Tab, sau đó nhấn Enter hoặc nhấp đúp chuột trái vào một ô trống trong thanh này.

　　Một hộp thoại mở ra sẽ hỏi địa chỉ cần theo dõi. Nhập 00000 vào ô Address và nấn vào nút Read để đọc trạng thái bit 00000 từ PLC.

　　Để theo dõi một word, nhấp đúp chuột vào ô trống bên cạnh trong thanh Data Set Bar rồi nhập địa chỉ DM0000 vào ô Address rồi nhấn nút OK để đọc giá trị của word DM0000 từ PLC .

　　Nhập CNT001 để theo dõi giá trị hiện hành của Counter số 001.

　　Giá trị đặt (SV) của Counter 001 được chứa trong thanh ghi DM0000 mà từ trước tới giờ, giá trị của nó chưa được xác định rõ ràng. Để đặt giá trị cho DM0000, nhấp đúp chuột vào ô có địa chỉ DM0000 và nhập vào giá trị 10 vào ô Value rồi bấm vào nút Write để ghi giá trị 10 vào DM0000.

　　Lưu chươngtrình (save program)

　　Để tiện cho việc truy cập, chỉnh sửa, tham khảo sau này, chương trình ta vừa lập có thể được lưu vào đĩa cứng hoặc đĩa mềm máy tính.

　　1-Từ menu File, chọn Save project as:

　　2-Chọn ổ đĩa và thư mục nơi sẽ lưu chương trình, nhập tên file chương trình (ở đây giả sử ta đặt tên là TAM) vào ô File name sau đó nhấn OK để lưu.

　　Đọc chương trình từ PLC lên máy tính (Upload):

　　Chương trình trong PLC có thể được đọc ngược lại lên máy tính (Upload); Giả sử ta có một chương trình trong PLC và muốn lưu nó vào một file trên đĩa cứng. Ta sẽ làm như sau:

　　1-Từ menu file chọn New để tạo một Project mới cho chương trình sẽ được tải.

　　2-Khai báo các thông số có cấu hình khớp với loại PLC đang dùng và nhấn OK.

　　3-Từ Menu Online chọn Upload program from PLC.

　　Hộp thoại Upload sẽ hỏi về các lựa chọn khi Upload.

　　Nhấn nút OK dể thực hiện việc đọc chương trình lên máy tính

　　Khi việc đọc chương trình đã thực hiện xong, nhấn OK để kết thúc.